Buku Adat Istiadat Kesultanan Johor Moden 1855–2012

Tajuk Buku : Adat Istiadat Kesultanan Johor Moden 1855–2012

Pengarang: Dato' Abdul Rahim Ramli 

Tahun : 2013

              ISBN 978-983-52-0916-1

              395 muka surat

Harga : RM 180.00

Penerbit : Penerbit UTM Press

SINOPSIS

Johor Moden diasaskan oleh Temenggong Daeng Ibrahim dalam tahun 1855, iaitu bermula dengan penyerahan kerajaan dan negeri Johor oleh Sultan Ali, dan diperkukuhkan oleh Sultan Abu Bakar dengan pelbagai inisiatif yang menerapkan elemen inovasi Barat. Inisiatif elemen inovasi yang diterapkan merentas sistem pentadbiran, pelajaran, pertahanan, pengangkutan, seni bina, cara berpakaian dan perlakuan budaya istana. Kesan inisiatif inovasi ini bukan setakat berlaku pembaharuan, bahkan menjadikan negeri Johor unik dan pertama melakukannya yang mendahului negeri–negeri lain. Inovasi yang amat menyerlah dan memberi impak besar ialah termaktubnya Undang–undang Tubuh Kerajaan yang kandungannya sarat dengan peraturan perajaan. Undang–undang Tubuh Kerajaan Johor ini dicipta dengan tujuan menentukan ketuanan negeri Johor kekal berada dalam kuasa dan jalur zuriat Temenggong.

Inovasi Sultan Abu Bakar yang ditanggap amat bijak dan berani ke arah membawa perubahan dalam tradisi warisan Raja–raja Melayu ialah mencipta sebuah mahkota, regalia dan darjah kebesaran. Penciptaan ini sekali gus memartabatkan kedaulatan Baginda dan waris takhta negeri Johor.

Pembaharuan lain yang dicipta oleh Sultan Abu Bakar adalah pengiktirafan antarabangsa berkaitan gelaran Baginda sebagai Sultan Johor. Pengiktirafan ini menempatkan Baginda sama taraf dengan Raja–raja Melayu. Pengiktirafan ini juga sekali gus menafikan salah tanggap dan tindakan Raja–raja Melayu pada satu ketika yang tidak mengiktiraf Baginda dengan tanggapan Baginda bukan berketurunan darah raja.

Sultan Abu Bakar dan Sultan–sultan Johor selepas Baginda tidak mengetepikan, bahkan menambah baik dan memperkayakan adat resam dan budaya istana untuk dijadikan khazanah dan kesinambungan warisan rakyat.

Budaya istana adalah adunan budaya Melayu dengan budaya Barat, dan diperkukuhkan dengan ajaran dan kefahaman agama Islam. Pengadunan budaya ini dapat dilihat dengan jelas dalam adat istiadat kemahkotaan, sambutan ulang tahun hari keputeraan dan lain–lain istiadat diraja.

Berbekalkan kelebihan ini membolehkan Sultan Abu Bakar membentengi dan mempertahankan kemerdekaan Johor selama 33 tahun berturut–turut daripada serangan bertubi–tubi British untuk menakluki Johor. Kebijaksanaan Baginda ditandai dengan gelaran “Bapa Johor Moden”.

Duli Yang Maha Mulia Sultan Ibrahim Ibni Almarhum Sultan Iskandar memperbaiki dan memperkayakan budaya istana dengan meringkaskan cara memberi hormat takzim, mengetepikan warna larangan, dan memperkenankan pakaian kebangsaan bagi memberi keselesaan kepada dif perempuan. Baginda menghidupkan gelaran diraja yang pernah digunakan pada zaman dahulu di negeri Johor, seperti Laksamana, Panglima dan Putera serta mengadakan bendera bagi penyandang gelaran tersebut.

KANDUNGAN

Titah Pengantar Prakata Pendahuluan
Bahagian Pertama
Bab 1 – Institusi Raja Johor
Bab 2 – Pelantikan Waris
Bab 3 – Sejarah Pelantikan Tunku Mahkota Johor
Bab 4 – Istiadat Pemasyhuran DYAM Tunku Ibrahim Ismail Sebagai Tunku Mahkota Johor
Bab 5 – Istiadat Pemasyhuran DYAM Tunku Ismail Sebagai Tunku Mahkota Johor 

Bab 6 – Pangkuan Raja
Bab 7 – Istiadat Pelantikan Raja

Bahagian Kedua
Bab 8 – Istiadat Kemahkotaan Sultan Johor
Bab 9 – Istiadat Kemahkotaan Sultan Abu Bakar
Bab 10 – Istiadat Kemahkotaan Sultan Ibrahim
Bab 11 – Istiadat Kemahkotaan Sultan Ismail

Bahagian Ketiga
Bab 12 – Istiadat Perkahwinan Diraja
Bab 13 – Istiadat Keputeraan Diraja

Bahagian Keempat
Bab 14 – Istiadat Pemakaman Diraja
Bab 15 – Pelaksanaan Istiadat Pemakaman Diraja
Bab 16 – Istiadat Pemakaman Sultan Abu Bakar
Bab 17 – Istiadat Pemakaman Almarhum Sultan Ibrahim
Bab 18 – Istiadat Pemakaman Almarhum Sultan Ismail
Bab 19 – Istiadat Pemakaman Almarhum Sultan Iskandar
Bab 20 – Istiadat Pemakaman Almarhumah Sultanah Aminah
Bab 21 – Istiadat Pemakaman Almarhum Tunku Abdul Rahman
Bab 22 – Istiadat Hari Hol

Bahagian Kelima
Bab 23 – Istiadat Sambutan Ulang Tahun Hari Keputeraan DYMM Sultan Ibrahim Ibni Almarhum Sultan Iskandar
Bab 24 – Istiadat Pengisytiharan Pelantikan Menteri Besar dan Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan

Lampiran
Pengumuman Kemangkatan
Senarai Makam Di Makam Diraja Mahmoodiah

Bibliografi
Indeks

 

BIODATA PENULIS 

Abdul Rahim bin Ramli, 72 tahun adalah pesara kerajaan setelah berkhidmat 30 tahun sebagai Pegawai Perkhidmatan Tadbir Negeri Johor. Jawatan terakhir yang disandang beliau selama tujuh tahun ialah Setiausaha Kerajaan Negeri Johor. Selain jawatan kerajaan, beliau dilantik oleh Sultan Johor sebagai Pegawai Istiadat Istana bermula dengan jawatan Bentara Kiri, Dato’ Bentara Kanan, dan Dato’ Penghulu Biracana. Pada tahun 1996 Almarhum Sultan Iskandar melantik beliau sebagai Setiausaha Jumaah Majlis Diraja, Dato’ Penghulu Istiadat, dan Menteri Darjah Mahkota Johor Yang Amat Mulia. Ketiga–tiga jawatan kekal disandang beliau hingga sekarang.

Pengalaman beliau sebagai pentadbir yang pernah berkhidmat dengan empat orang Menteri Besar dan sebagai Pegawai Istiadat Istana semenjak zaman Almarhum Sultan Ismail mendorong beliau menulis rencana dan buku berkaitan adat istiadat dan protokol istana. Dalam kalangan pegawai kerajaan negeri, pengalaman dan pengetahuan luas ini menjadikan beliau pakar rujuk dalam hal sejarah, protokol dan budaya istana. Selari dengan hal ini, beliau dilantik oleh Sultan Ibrahim Ibni Almarhum Sultan Iskandar sebagai Penasihat Sejarah dan Kebudayaan Istana dalam Jumaah Majlis Diraja. 

Atas jasa khidmatnya beliau dikurniakan Darjah Mahkota Johor Yang Amat Mulia Pangkat Ketiga Setia Mahkota Johor (S.M.J) pada tahun 1976, dinaikkan ke Pangkat Kedua Dato’ Paduka Mahkota Johor (D.P.M.J (1978)) dan pada tahun 1986 dinaikkan ke Pangkat Pertama Dato’ Sri Paduka Mahkota Johor (S.P.M.J). Beliau juga dikurniakan Darjah Dato’ Setia Sultan Ismail (D.S.I.J) dalam tahun 1980 dan dinaikkan ke Pangkat Pertama Dato’ Sri Setia Sultan Ismail (S.S.I.J) dalam tahun 1982. Selain itu, beliau dikurniakan Pingat Lama dan Baik Dalam Perkhidmatan (P.L.P), Pingat Ibrahim Sultan (P.I.S II), dan Bintang Sultan Ismail (B.S.I).

Pada masa ini beliau berkhidmat sebagai Ketua Eksekutif Tanjong Puteri Golf Resort, dan Pengerusi Lembaga Pelabuhan Johor. Dalam penulisan, antara karya beliau yang pernah diterbitkan oleh Penerbit UTM Press ialah Sejarah Adat Istiadat Diraja Johor (2011).

ANUGERAH

Anugerah Perdana (Kategori Buku Warisan Sejarah) - Adat Istihadat Kesultanan Johor Moden 1855 - 2012. (Gambar ihsan Blog Kesultanan Johor)

Penulis buku Adat Istihadat Kesultanan Johor Moden 1855 - 2012, Dato Abdul Rahim Ramli bersama anugerah yang dimenangi di Majlis Anugerah Perdana 2013